Na terenach podmokłych i o dużej wilgotności i cieniu trudno nie zauważyć jasnozielonych dywaników z mchu. W strefie leśnej szeroko rozpowszechniony jest mech torfowiec, który z greckiego tłumaczy się jako „gąbka”.
Mech torfowiec. Opis
W procesie wzrostu roślin powstają wyprostowane, nierozgałęzione pędy, gromadzące się w gęstej darni jak poduszki. Ich wysokość jest niewielka - zwykle nie wyższa niż 5-6 centymetrów. Jako taki, torfowiec nie ma łodygi, zastępuje go phyllidia i caulidia. Pomiędzy tymi elementami rośliny są luki, które dosłownie pochłaniają wodę i sole, których mech potrzebuje do życia.
Phyllidia składają się tylko z jednej warstwy komórkowej. Trzeci element torfowca - ryzoidy to korzenie rośliny. Te silnie rozgałęzione cienkie nitki wysysają wodę z gleby. Jak to jest typowe dla torfowca, ryzoidy z czasem przestają wchłaniać płyn i pełnią jedynie rolę podpory dla rośliny.
Mech torfowiec. Koło życia
Jak u wszystkich naczyniowych przedstawicieli świata roślinnego, w torfowisku występuje naprzemienność pokolenia płciowego (gametofit) z bezpłciowym (sporofity). Zielona roślina fotosyntetyzująca jest gametofitem. Posiada gamety męskie i żeńskie, z których powstaje sporofit wyłaniający się z zygoty - zapłodnionego jaja.
Sporofity - pokolenie zarodników nie rozdziela się i pozostaje z gametofitem, żywiąc się nim. W każdej z ich komórek znajduje się podwójny zestaw chromosomów, w gametach - jeden. Sporofit rozwija się w procesie mejozy - podziału komórek. W rezultacie każdy spór nabiera ponownie seksualnego charakteru. Rośnie w pojedynczy gametofit.
Mech torfowiec. Podanie
Torfowiec ma wiele przydatnych właściwości, z których ludzie nauczyli się korzystać. W XI wieku mech zaczął być stosowany w medycynie jako materiał opatrunkowy, który dzięki swoim właściwościom higroskopijnym zastąpił watę. Torfowiec był szeroko stosowany na polach bitew podczas I wojny światowej, ponieważ szybko wchłaniał krew, ropę i inne płyny.
Nawet teraz niektóre firmy farmaceutyczne produkują tampony i chusteczki opatrunkowe z mchu torfowca. W składzie rośliny znaleziono sphagnol - związek fenolopodobny, który ma działanie dezynfekujące, bakteriobójcze i przeciwgrzybicze. Sphagnum zawiera również kwasy huminowe o właściwościach naturalnego antybiotyku.
Wśród konsumentów popularne są również wkładki Sphagnum, które dobrze pomagają w walce z grzybicą stóp. Jeśli masz zmiany o charakterze zakaźnym na skórze ciała, pomocne będą kąpiele z naparem torfowca. Również ten mech jest często używany do wypełniania materacy i pieluszek. Jest to szczególnie przydatne dla ciężko chorych pacjentów przykutych do łóżka, ponieważ pozwala zwalczyć odleżyny.
Sphagnum stosuje się również w uprawie roślin do łatwiejszego i wygodniejszego wzrostu pędów oraz do ochrony nasadzeń przed mrozem.
