Pedant w życiu codziennym jest najczęściej nazywany osobą, która wyróżnia się nadmierną dokładnością i chęcią utrzymania wszystkiego w idealnym porządku. Ta cecha dotyczy nie tylko codziennych drobiazgów, często przejawia się w rozumowaniu i komunikacji z innymi ludźmi. W swoich skrajnych przejawach pedanteria może powodować problemy psychologiczne.
Kim jest pedant?
Początkowo termin „pedant”, który pochodził z języka łacińskiego, oznaczał mentora lub wychowawcę. Przestarzałe znaczenie tego słowa przedstawia wizerunek surowego nauczyciela, skrupulatnego w swoich obowiązkach. Dzisiaj pod takim pojęciem najczęściej mówi się jako o przesadnie schludnej osobie, która nawet w drobiazgach trzyma się wyjątkowego porządku, która wymaga od siebie i innych bezwzględnego dopełniania formalności.
Termin „pedanteria” w swoim współczesnym brzmieniu często przybiera negatywne konotacje. Przyznawane są tym, którzy czasami najprostsze codzienne sytuacje doprowadzają do skrajnego absurdu, który irytuje innych, prowadzi do wzajemnego niezrozumienia, a czasem do poważnych konfliktów.
W komunikacji pedanteria przejawia się w postaci nadmiernej staranności, szczegółowej i niezwykle trafnej stylistyki przy konstruowaniu wypowiedzi.
Jako cecha charakteru, pedanteria przejawia się w niemal każdej sytuacji. Pedant uważa za konieczne ułożenie rzeczy w szafie, jedzenie w lodówce w specjalny sposób. Nawet pranie do suszenia, tacy ludzie spędzają czas w określonej kolejności, podnosząc ubrania według koloru lub rozmiaru. Na pierwszy plan wysuwa się pedanteria. Nie uspokoi się, dopóki otaczający go świat nie osiągnie doskonałości i kompletności.
W pedanterii są też pozytywne cechy. Tacy ludzie są zwykle wykonawcami, bardzo precyzyjnymi w czynach i wyrażaniu swoich myśli. Dobrze sobie radzą z obowiązkami służbowymi, jeśli ich funkcją jest utrzymanie porządku w dokumentach. Mieszkanie pedanta lśni schludnością i czystością. Wszystkie rzeczy w jego mieszkaniu znajdują się na swoich miejscach, nie ma najmniejszego śladu bałaganu.
Możesz być pewien, że pedant przyjdzie na czas na randkę lub spotkanie biznesowe.
Patologiczna pedanteria
W psychologii istnieje pojęcie „patologicznej pedanterii””. To nazwa przesadnego i skrupulatnego pragnienia człowieka do dokładnego i ścisłego wypełniania obowiązków, które niekiedy przybiera formę wykonywania sztucznych rytuałów. Ta cecha charakteru, objawiająca się bolesną dbałością o szczegóły, jest najczęściej szkodliwa dla sprawy.
Eksperci tłumaczą patologiczne przejawy pedanterii brakiem umiejętności oddzielenia istotnych szczegółów od zupełnie nieistotnych. Zdarza się, że taka cecha charakterologiczna łączy się z niezdecydowaniem, trudnościami w wyborze jednej z opcji, nadmierną podejrzliwością. Szczegółowe zestawienie cech zmusza pedanta do wykazania się małostkowością i mozolnego wykonywania najprostszych prac, niewymagających precyzji i dużej odpowiedzialności.
