Integralną częścią działalności naukowej jest pisanie różnych artykułów naukowych. Jednym z nich, analizującym i podsumowującym literaturę dotyczącą problemu ogólnego, jest monografia.
Koncepcja monografii
Monografia to praca naukowa opublikowana w formie obszernej książki, która jest poświęcona dogłębnej analizie jednego lub kilku powiązanych tematów. Za jej gatunek uważa się prozę naukową. Autor monografii podsumowuje i analizuje literaturę dotyczącą badanych zagadnień, wysuwając nowe teorie, hipotezy i koncepcje, które przyczyniają się do rozwoju nauki. Praca zawiera zwykle obszerną bibliografię, notatki itp.
Czasami słowo "monografia" jest interpretowane błędnie, nazywając w ten sposób jakąkolwiek pracę naukową stworzoną przez jedną osobę. Jako twórcy dzieła naukowego może działać nie tylko jeden autor, ale cały zespół. Jednocześnie samo słowo używane jest na oznaczenie stosunkowo wąskiego ukierunkowania na specyfikę badania problemu, jedność przedstawionego materiału, ale nie pisarza.
Proces pisania monografii
State Standard on Publishing nazywa monografię „publikacją naukową lub popularnonaukową, która zawiera kompleksowe i kompletne studium określonego tematu lub problemu i która należy do jednego lub więcej autorów”. Zwykle objętość monografii nie jest regulowana, ponieważ jest ona wynikiem twórczości naukowej i pracy o objętości ponad 120 stron w formacie A4, napisanej czcionką Times New Roman, czternasty rozmiar i półtora rozstaw, jest uważany za klasyczny.
Przed publikacją materiał naukowy musi zostać zrecenzowany przez specjalistów o profilu monografii ze stopniem naukowym, o którym informacja jest wskazana w opracowaniu. Najlepiej, jeśli jest co najmniej dwóch recenzentów. W przypadku braku informacji o recenzentach w wydawnictwie książka nie jest uważana za pracę naukową.
Naukowcy zwykle kończą publikacją monografii odpowiednio obszernych prac związanych z badaniem określonego tematu ze szczegółowym opisem metodologii badań, prezentacją wyników pracy i ich interpretacją. Monografię można również przedstawić jako rozprawę, na przykład, jeśli trzeba obronić stopień naukowy.
Termin ten ma nieco inne znaczenie w bibliotekoznawstwie, gdzie jest używany w odniesieniu do wszelkich publikacji nieseryjnych, składających się z jednego lub więcej tomów. Tym różni się od publikacji seryjnych, takich jak magazyny czy gazety, które są lokalizowane osobno i traktowane są głównie jako literatura nienaukowa.
